Wiktor Eugeniusz Nowakowski

---

Życiorys

Wiktor Eugeniusz Nowakowski, od 1917 roku, był aktywym członkiem Polskiej Organizacji Wojskowej. Uczestniczył w wojnie polsko-bolszewickiej, za co otrzymał odznaczenie Krzyżem Walecznych. W okresie międzywojennym jego działalność obejmowała harcerstwo oraz członkostwo w Związku Służb Pożarniczych, a także w Polskim Czerwonym Krzyżu. W Łodzi pełnił szereg istotnych funkcji, w tym sekretarza Komitetu ds. Bezrobocia, był członkiem Zarządu Grodzkiego Związku Rezerwistów oraz Komisji Teatralnej. W 1932 roku objął stanowisko kierownika referatu bezpieczeństwa, a od 1936 roku kierował działem wojskowym.

Do jego obowiązków zawodowych należała praca jako sekretarz starostwa powiatowego w Turku. Od września 1937 roku pełnił urząd wicestarosty w Kole, a rok później został starostą w Łasku. W momencie wybuchu II wojny światowej, brał udział w kampanii wrześniowej, podczas której odniósł ciężkie rany, tracąc rękę i oko. W maju 1941 roku przystąpił do Związku Walki Zbrojnej i został przydzielony do Delegatury Rządu na Kraj w Warszawie, działając pod pseudonimami „Nurek”, „Bimbasza” i „Luboń”. W swoich działaniach nie zapomniał o wsparciu dla Żydów z warszawskiego getta i brał udział w powstaniu warszawskim, szczególnie w rejonie Starego Miasta.

Po wyzwoleniu Warszawy, powrócił do miasta w marcu 1945 roku i przejął kierownictwo spółdzielni „Runo” oraz „Rytm”. Od 1951 roku pełnił rolę prezesa warszawskiej Spółdzielni Pracy „Produkcja”. W latach 1964–1969 jego kariera związana była z Zarządem Polskiego Czerwonego Krzyża. Po wojnie znalazł się pod obserwacją aparatu bezpieczeństwa, w tym przesłuchiwany przez m.in. Józefa Różańskiego. Ciekawym jest fakt, że jako jedyny przedwojenny starosta nie został aresztowany, co prawdopodobnie miało związek z jego inwalidztwem.

W sferze działalności społecznej angażował się w działania Polskiego Towarzystwa Historycznego, będąc członkiem zarządu jego warszawskiego oddziału. Współpracował także z redakcjami różnych czasopism, takich jak „Stolica”, „Życie Warszawy”, „Kultura” oraz Instytut Tomistyczny. Warto nadmienić, że kilkukrotnie próbował prowadzić własny dziennik, aczkolwiek zachowały się jedynie fragmenty z okresu powstania warszawskiego oraz wpisy z lat 1951–1974. Dokumentował w nim sytuację polityczną oraz codzienne życie w PRL-u, a także opisywał swoje doświadczenia zawodowe oraz towarzyskie życie Warszawy.

W dzienniku można było znaleźć recenzje prasowych artykułów, książek oraz filmów. Fragmenty tych zapisków zostały opublikowane w 2013 roku w numerze 76 kwartalnika „Karta”. Po zakończeniu swojego życia, Wiktor Eugeniusz Nowakowski został pochowany na cmentarzu Powązkowskim, w kwaterze 160-2-35/36.

---

Oceń: Wiktor Eugeniusz Nowakowski

---