Pomnik Józefa Piłsudskiego w Turku

Pomniki

Pomnik Marszałka Józefa Piłsudskiego w Turku to niezwykle ważna i symboliczna konstrukcja, która ma swoje miejsce w Parku im. Żerminy Składkowskiej w Turku.

Pierwsza wersja tego pomnika, która upamiętniała wyjątkowe osiągnięcia Piłsudskiego, została niestety usunięta w roku 1939. Jednakże, dzięki staraniom lokalnej społeczności i miłośników historii, nowa wersja pomnika została uroczyście odsłonięta w 1990 roku.

Obecna rzeźba, która zdobi cokół pomnika, została wykonana na podstawie projektu Józefa Gosławskiego z 1936 roku, co potwierdza znaczenie artystyczne tego dzieła w kontekście polskiej sztuki pomnikowej.

Historia

Pierwszy pomnik

W 1937 roku z inicjatywy premiera gen. Felicjana Sławoja Składkowskiego, podjęto działania mające na celu wzniesienie czołowego monumentu poświęconego Józefowi Piłsudskiemu. Fundusze na budowę pomnika zostały zgromadzone dzięki wsparciu lokalnej społeczności, której członkowie zbierali składki, pracując w ramach Związku Strzeleckiego. Uroczystość odsłonięcia miała miejsce 9 czerwca 1938 roku w czasie inauguracji Parku im. Żerminy Składkowskiej, a dokonał jej Ignacy Michalak, prominentny działacz Związku.

Pomnik cieszył się szacunkiem i uznaniem mieszkańców aż do listopada 1939 roku, kiedy to w obliczu zagrożenia ze strony volksdeutschów, Michalak postanowił przenieść go do posterunku policji. Pomimo zakazu wstępu do parku, w rocznice 19 marca i 11 listopada, mieszkańcy odwiedzali to miejsce, zostawiając pod pomnikiem kwiaty. W 1981 roku, po inicjatywie Społecznego Komitetu Odbudowy Pomnika J. Piłsudskiego, zainicjowaną przez NSZZ „Solidarność” Ziemi Turkowskiej, podjęto starania o przywrócenie monumentu. Po zakończeniu stanu wojennego podjęto dalsze działania, lecz poszukiwania zaginionego popiersia nie przyniosły efektów, co spowodowało decyzję o umieszczeniu na cokole nowego wizerunku Józefa Piłsudskiego.

Drugi pomnik

Popiersie, które obecnie znajduje się w Turku, zostało zaprojektowane w 1936 roku w ramach konkursu ogłoszonego przez Towarzystwo im. Adama Mickiewicza w Rzymie, gdzie zdobyło pierwszą nagrodę. Niestety, oryginalny model zaginął w wyniku transportu rzeźb Gosławskiego z Włoch do Polski w 1939 roku. Rzeźba została jednak zrealizowana w latach 1938-1939 i trafiła do Pałacu Saskiego w Warszawie, pełniąc funkcję w siedzibie GISZ.

Po zakończeniu działań wojennych, odlane popiersie znalazło swoje miejsce w zbiorach Muzeum Narodowego. Z biegiem lat, władze Turku podjęły decyzję o zamówieniu odlewu, który od 1990 roku znajduje się w przestrzeni publicznej miasta, stanowiąc ważny element upamiętniający postać Józefa Piłsudskiego.

Opis

Pomnik, wykonany z brązu, znajduje się na imponującym, kamiennym cokole o znacznej wysokości. W centrum kompozycji widnieje popiersie Marszałka Józefa Piłsudskiego, który jest przedstawiony w mundurze wojskowym. Postać została ukazana w sposób majestatyczny, co podkreśla jej znaczenie w historii Polski.

Na prawym ramieniu pomnika można znaleźć sygnaturę artysty: JÓZEF GOSŁAWSKI ROMA. Cokół pomnika zdobi także tablica z inskrypcją, która oddaje hołd temu wybitnemu mężowi stanu.

MARSZAŁEK
JÓZEF PIŁSUDSKI
1867-1935
HONOROWY OBYWATEL
MIASTA TURKU

Przypisy

  1. a b Iwona Luba: Młodzieńcza twórczość Józefa Gosławskiego. Próba rekonstrukcji. W: Anna Rudzka: Józef Gosławski. Rzeźby, monety, medale. Wyd. 1. Warszawa: Alegoria, 2009, s. 14-16.
  2. Krzysztof Głuchowski: Józwa Gosławski. W: Krzysztof Głuchowski: Śladami pradziadów. Londyn: Polska Fundacja Kulturalna, 2001, s. 17-18.
  3. Tadeusz Rabiega. Odnalezione popiersie. „Przegląd Koniński”, s. 9, 1991 r.
  4. Tadeusz T. Rabiega, Historia jednego pomnika, 1990 r., s. 9.
  5. Data wykonania projektu.
  6. Numer inwentarzowy: MNW RZW.753

Oceń: Pomnik Józefa Piłsudskiego w Turku

★★★★★
Średnia ocena:4.65 Liczba ocen:17